Ateşli Havale Menenjit Yapmaz

İzmir Kâtip Çelebi Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları
ve Çocuk Nöroloji Uzmanı Prof. Dr. Pınar Gençpınar, ebeveynlerin en büyük
kabuslarından biri olan ateşli havale (Febril Nöbet) hakkında önemli
tavsiyelerde bulundu.
 
Her yüz çocuktan 3’ünün beş yaşına gelmeden ateşli havale geçirdiğini
söyleyen Prof. Dr. Gençpınar, ateşli havalenin, genetik olarak yatkın olan,
1 ay-5 yaş arası çocuklarda; boğaz, kulak gibi üst solunum yolu
enfeksiyonlarında görülen ateş yüksekliği sırasında ortaya çıktığını
kaydetti.
 
Havale, ateşli enfeksiyonlarda ortaya çıkabilir.
 
Prof. Dr. Gençpınar, “Ateşli havale, bebeklerde ve küçük çocuklarda
(genellikle 5 yaş altı) ateşli enfeksiyon döneminde ortaya çıkan, etrafta
olanlara ve söylenenlere cevapsız kalma hali ile birlikte kollarda ve
bacaklarda kasılma ya da tamamen gevşek olma hali ile ortaya çıkan
nöbetlerdir. Ateş yükselmeye başladığında vücuttan salınan bazı hormonlar
beyinde deşarj mekanizmasını tetikleyerek nöbete yol açabilir. Ateşli
havalelerin büyük kısmı bir-iki dakika içinde kendiliğinden sonlanır. Çok
az bir kısmı da 15 dakikadan daha uzun sürebilir. Havalede ateş genellikle
38 derecenin üzerindedir ancak 37,5 derecede de ateşli havale
geçirilebilir. Ateşli enfeksiyonların ilk 1-2 günü havale açısından kritik
dönemdir. Genellikle ateşin hızlı yükselme evresinde olur. Bu nedenledir ki
aileler, ateşin yükseldiğini tespit edememiş olabilirler. Çocuk, havale
sonlandıktan sonra da genellikle uyuyakalır.” dedi.
 
Havale tekrarlayabilir.
 
Anne ya da babası küçükken ateşli havale geçiren çocuklarda ve yenidoğan
döneminde uzun süre hastanede yatan çocuklarda ateşli havalenin daha sık
görüldüğünü belirten Prof. Dr. Gençpınar, ateşli havale geçiren bir çocuk
için tekrar riskinin yüzde 30 olduğunu yani her 3 çocuktan birinde
havalenin tekrarlayabileceğini söyledi.
 
Ateşli havale geçiren çocukların okul başarıları, gelişimleri, öğrenmeleri
ve zekalarının etkilenmediğinin altını çizen Prof. Dr. Gençpınar, ateşli
havalenin beyinde ya da diğer organlarda kalıcı hasar bırakmadığını
vurguladı.
 
Menenjit yapmaz.
 
Prof. Dr. Gençpınar, “Ateşli havale, çocuklarda kalıcı hasar bırakmayan,
zekayı etkilemeyen korkulmaması gereken bir durumdur. Menenjit yapmaz.
Havale geçirdi menenjit oldu, belinden sıvı aldılar sakat kaldı gibi
dedikodular halk arasında yanlış bilinen zararlı efsanelerdir. Tekrarlayan
ateşli havale geçiren çocukların ise mutlaka çocuk nöroloğu tarafından
değerlendirilmesinde fayda vardır.” dedi. ‘Ancak ateşin nedeni menenjit
olabileceği için ateşli havale geçiren her çocuk mutlaka bu açıdan doktor
tarafından değerlendirilmelidir’ şeklinde konuştu.
 
İlk yapmanız gereken şey sakin olmak.
 
Prof. Dr. Gençpınar, “Ateşi düşürmek için oda fazla ısıtılmamalı, ateşi
olan çocuğun üstü örtülmemelidir. Ilık su ile ıslatılmış bezle vücut
silinebilir. Ateş düşmüyorsa kilosuna uygun ölçekte ateş düşürücü şuruplar
verilebilir. Ateşin nedeninin araştırılması için çocuk doktoruna
başvurulmalıdır” dedi.
 
Çocuğunun havale geçirdiğini anlayan ebeveynin acil olarak neler yapması
gerektiğini de aktaran Prof. Dr. Gençpınar, “Anne ve babaların ilk yapması
gereken şey sakin olmaktır. Çocuğunuzun ağzında bir cisim ya da gıda varsa
yavaşça çıkarın. Düşüp yaralanmasını önlemek için, yan pozisyonda sert bir
zeminde yere yatırıp güvenli bir ortam sağlayın. Çocuğunuzun ağzına kaşık
ya da kendi parmağınızı sokmaya çalışmayın, çenesini açmaya çalışmayın.
Çocuğunuzun elleri ya da kollarını tutmaya, kasılmalarına engel olmaya
çalışmayın. Yüzüne su serpmeyin, çocuğu suyun altında tutmayın; bunlar
bilinci yerinde olmayan çocuğun nefes borusuna su kaçırmasına sebebiyet
verebilir. Başını koruyarak nöbet esnasındaki kasılmalar sonucu ortaya
çıkabilecek kafa travmasını önleyin. Sakince havalenin sonlanması bekleyin
ve çocuğunuzu gözlemleyin. Çocuğunuzun havalesi durduktan sonra size en
yakın sağlık kuruluşuna başvurun” diye ekledi.