Manisa Azerbaycan Kültür ve Dayanışma Derneği Başkanı Şentürk Hoşgül, Bakü’nün düşman işgalinden kurtuluşunun 103. Yıldönümünde yaptığı açıklamada, “15 Eylül, Türk Dünyasında yeri ve önemi olan bir gündür. Kafkas İslam Ordusunun Bakü’ye girdiği ve Bakü’yü işgalden kurtardığı gündür. O şanlı neferlerin hatıralarını canlı tutmak adına, Bakü de Türk Şehitliği anıtı yapılmıştır” dedi.
Manisa Azerbaycan Kültür ve Dayanışma Derneği Yönetim Kurulu Başkanı Şentürk Hoşgül, Bakü’nün düşman işgalinden kurtuluşunun 103. yıl dönümü vesile ile açıklamalarda bulundu. Tarihler 1918 yılını gösterdiğinde, Türk dünyasının Türkistan’a açılan kapısı olarak gösterilen Azerbaycan’ın Rus, Ermeni ve İngiliz devletleri tarafından paylaşılmak gayesi ile işgal edildiğini belirten Hoşgül, bu işgal neticesinde Bakü’den gelen destek talebine kayıtsız kalamayan Enver Paşa’nın, kardeşi Nuri Paşa’yı ordu kurması için görevlendirdiğinin altını çizdi. Kurulan bu ordunun adının ‘Kafkas İslam Ordusu’ olduğunu ve kardeşlerinin azdalığı için Bakü’ye doğru yola çıktığını ifade eden Hoşgül, “Güney ve Kuzey Azerbaycan’ı düşmandan bertaraf eden ordunun, Bakü önlerine geldiği tarih 15 Eylülü gösterdiğinde, 30 saati bulan zorlu bir muharebenin sonucunda Bakü, işgalcilerden arınmış ve azdalığına kavuşmuş olarak yeni bir güne uyanmıştır” dedi.
15 EYLÜL ÖNEMLİ BİR GÜN
Daha öncesinden kâğıda dökülen, ancak o günlerde bestelenen Selam Türk’ün Bayrağına eserini birçoğunun bildiğini ifade eden Hoşgül, o günün, Ahmet Cavad tarafından yazılan, Üzeyir Hacıbeyli tarafından bestelenen “Çırpınırdın Karadeniz” adlı eserin, ilk defa okunduğu gün olduğunu ve okunmasına vesile olan olayında 15 Eylül Bakü’nün kurtuluşu olduğunu ifade etti. Hoşgül, “Bugün Türk Dünyasında yeri ve önemi olan bir gündür. Kafkas İslam Ordusunun Bakü’ye girdiği ve Bakü’yü işgalden kurtardığı gündür. O şanlı neferlerin hatıralarını canlı tutmak adına, Bakü de Türk Şehitliği anıtı yapılmıştır. Azerbaycan’ın 100. Kuruluş yıl dönümünde ziyarette bulunduğum ve aşırı duygulandığım Bakü’de ki şehitler anıtının, o yıllarda ki temel atma töreninde, Ahmet Cavad 10 Mayıs 1919 günü yazdığı “Kalk” adlı şiirinden okuduğu ilk dörtlüğü şöyle: Kalk! Kalk, sarmaşıklı mezar altından. Gelmiş ziyarete kızlar, gelinler! Ey kervan geçidi yollar üstünde. Her gelen yolcuya yol soran asker! Bu vesile ile birçok cephede mücadele verirken, kardeşlerinin çağrısına kayıtsız kalamayan, bu uğurda Kafkas İslam Ordusunun kurulmasını sağlayan Enver Paşa’yı, Bakü fatihi kardeşi Nuri Paşa’yı, Azerbaycan’ın Milli şairi Ahmet Cavad’ıve orduyu oluşturan tüm neferleri bir kez daha rahmet, minnet ve saygı ile anıyoruz. Selam olsun koç yiğitlere, selam toprağa karışan erlere, selam gönüllerde birleşenlere, selam olsun adını duyamadığımız nice kahramanlara. Sen bizimsen, bizimsen durdukça bedende can. Yaşa yaşa çok yaşa ey şanlı Azerbaycan!” diye konuştu. CÜNEYT HASÇELİK
