Anayasa Mahkemesi’nden, ehliyet ve araç sahiplerini doğrudan ilgilendiren bir karar geldi. Mahkeme, Karayolları Trafik Kanunu’nda yer alan ve aday sürücülere yönelik sürücü belgesi iptal şartlarının yönetmelikle belirlenmesini öngören hükmü Anayasa’ya aykırı bularak iptal etti. Buna göre, aday sürücü belgesi iptaline ilişkin esasların sadece idarenin hazırladığı yönetmeliklere bırakılamayacağı, bu alanda kanuni çerçevenin açık ve belirli olması gerektiği vurgulandı.
Resmi Gazete’de yayımlanan karara göre Anayasa Mahkemesi, Mardin 1. İdare Mahkemesi’nin yaptığı başvuru üzerine düzenlemeyi inceledi. Başvuru dilekçesinde, aday sürücülerin sürücü belgesi iptaline yol açan ihlallerin ve sonuçlarının yalnızca yönetmelikle belirlenmesinin, temel haklara yönelik bir yetkinin yasama organı yerine idareye bırakılması anlamına geldiği savunuldu. Yüksek Mahkeme de bu değerlendirmeye paralel bir sonuca vararak, düzenlemenin Anayasa’ya uygun olmadığına hükmetti.
Kararda, araç kullanma imkânının bireylerin özel hayatının bir parçası olduğu özellikle vurgulandı. Sürücü belgesinin iptal edilmesinin, kişinin günlük yaşamını, iş hayatını ve sosyal ilişkilerini doğrudan etkileyen ağır bir sonuç doğurduğu belirtildi. Bu nedenle, aday sürücü belgesi iptali gibi temel hak ve özgürlüklere müdahale niteliği taşıyan konularda, çerçevenin yalnızca yönetmelikle değil kanunla çizilmesi gerektiği ifade edildi. Mahkeme, “özel hayata saygı hakkını sınırlayan her düzenlemenin kanunla yapılması gerektiğinin” altını çizdi.
AYM, mevcut düzenlemede hangi eylemlerin belge iptaline yol açacağına ilişkin kanuni sınırların tamamen idareye bırakıldığını, bu yönüyle kuralın Anayasa’nın yasama yetkisine ilişkin 7. maddesi ile temel hak ve özgürlüklerin kanunla sınırlanmasını öngören 13. maddesine aykırı olduğunu tespit etti. Bu nedenle aday sürücü belgesi iptaline dair yetki devrini öngören hüküm iptal edildi.
Ancak mahkeme, uygulamada hukuki boşluk oluşmaması ve aday sürücülerin tamamen kuralsız bir ortamla karşı karşıya kalmaması için iptal kararının hemen yürürlüğe girmemesine karar verdi. Buna göre, söz konusu hükmün iptali 9 ay ertelendi. Bu süre içinde Türkiye Büyük Millet Meclisi’nin, aday sürücü belgesi iptali konusundaki esasları kanunla yeniden ve açık bir biçimde düzenlemesi bekleniyor.
Kararın yürürlüğe gireceği tarihe kadar mevcut düzenleme uygulanmaya devam edecek. Bu süreçte aday sürücüler hakkında yürütülen işlemler, yürürlükteki mevzuata göre yapılacak. TBMM’nin yapacağı yeni yasal düzenleme ile hem aday sürücü belgesi iptali şartlarının daha öngörülebilir hale getirilmesi hem de ehliyet iptali sürecinde hukuki güvenliğin güçlendirilmesi hedefleniyor. Hukukçular, AYM kararının, idarenin yönetmeliklerle temel haklara ilişkin geniş takdir alanı kullanmasının önüne geçilmesi açısından emsal niteliği taşıdığına dikkat çekiyor.
Yorumlar
Kalan Karakter: