Manisa’da Mehmet Suphi Egemen İlkokulu’nda öğrencilerden sonra velilerde tarıma öğreniyor. Okul Müdürü Evra Seda Satan öncülüğünde 5 yıl önce hayata geçen ‘Hayat Oyunu’ projesi ile çocuklar hem topraklı tarım hem de topraksız tarımda üretim gerçekleştirdi. Çocuklar okul bahçesinde kurulan tarım alanında kendileri ekti, suladı, hasat etti kısaca emek verdi. Çocuklardan sonra velilere de uygulamalı tarım eğitimi verildi. Veliler topraklı tarımda domates ekimini öğrendi.
Çocukların tarımı öğrenmesinde büyük emekler veren Okul Müdürü Evra Seda Satan, “Çocuklarımıza tarım eğitimi vermeye çalışıyoruz. Neden tarım eğitimin çocuklara vermeye çalışıyoruz. Çünkü günümüzde artık şenhir hayatında çocuklar eski bizim geleneklerimizden, örfümüzden, adetlerimizden çok uzak kaldılar. Her şeyi hazır zannediyorlar. Tarım yapmaktaki asıl amacımız çocukları çiftçi yapmak değil. Asıl amacımız üretim sevdası çocuklar yetiştirmek. Domatesi bir günde yetişmediğini çocuk görmeli. Bazı şeylerin emek istediğini, sabır istediğini, çaba istediğini bilmeli. Bunları bilmeden büyüyen çocuklar ne oluyor hiçbir şeyin kadrini, kıymetini bilmiyor. Bu yüzden biz ne yapıyoruz okulumuzda yaklaşık 5 yıldır çocuklara hem toprakta hem topraksız tarım eğitimini veriyoruz. Hobi bahçemizde tıbbı aromatik bitkileri tercih ettik. Bir önceki hobi bahçemizde 5 çeşit tıbbı aromatik bitkimiz vardı. Lavanta, lavantin, mercan köşk, biberiye ve kekik. Çocuklarımız bunların hepsini ürüne çevirdiler. Bunlardan mum yaptık. Sabun yaptık, oda parfümü yaptık, sprey yaptık. Çocuklarımız hem üretti hem hasat etti hem çabaladı, suladı, emek verdi. Bir günde yetişmediğini gördü. Büyüdüğüne sevindi.
Öğrencilerin aldıkları eğitimler sayesinde doğa sevdalısı olduğunu belirten Satan, “Farklı şeylerin üretimine de heves duydular. Bende okulla birlikte tarım yapmaya başladım. Köy kökenli veya doğa kökenli değilim maalesef sormadan öğrendim. Benim elimden çiçek olmaz derdim. Şimdi ise çocuklarımızın elinden de oluyor. Çok güzel şeyler oluyor. Yaptığımız sinek kovucu spreyleri 3 yıl önce Sudan, Somali ve Yemen’e gönderdik. Sıtma ve sinek problemi olan ülkeler vardı. Bunu neden yaptık. Hem çocuk yardımlaşmayı öğrensin hem de 8-9 yaşında yaptığı girişimciliğin 30 yaşında da cesaret etsin. Yurt dışına şu kadar bile bir şey göndermiş olsa ileride ben geriye dönüp baktığımda ben bunu yapmıştım deyip tekrar tekrar yapsın. Hem üretim sevdalısı hem de girişim sevdalısı çocuklar yetiştirmek amacımız. Belirli bir müfredat var. Biz bu müfredat ile yetinmeyip müfredatın yanında artı olarak ne kazandırabiliriz onun derdindeyiz. Biz burada hayata dair ne gösterirsek çocuklarımıza maksimum düzeyde göstermenin derdindeyiz. Topraklı tarım bu yüzden var” dedi.
Topraklı tarımın yanında topraksız tarımı da öğrettiklerini açıklayan Satan, “Bunun yanında topraksız tarım yapmayı da öğretiyoruz. Çocuklar soruyor. Müdüre abla dünyada sudan sonra en çok toprak var. Bu kadar toprak varken kalkıp bize neden topraksız tarımı anlatıyorsunuz diyorlar. Neden topraksız tarım. Bir kere bilenler bilir. 1950’li yıllardan beri marşal yardımlarından sonra topraklarımız kimyasallar maalesef kirleniyor. Bilinçsiz kullanılan gübreler, tohumlar, eksoz dumanları, havadaki bazı gazlar topraklarımızı mahvediyor. Bundan 50 yıl önceki ne lezzeti alabiliyoruz ne minareli alabiliyoruz. Allah korusun bugün bile 2022 yılındayız. Bugün bile böyleyken ileride bir nükleer saldırı bütün toprakları mahvedebilir. Bizim başımıza pandemi geldi. Yarın ne olacağı belli değil. Onun için çocuklar toprak bile olmazsa tarım yapmaya devam etsin. Topraksız tarımı nerede yapıyoruz seramızda. Güneş enerji panelimiz artı rüzgar tribünümüz var. Sıfır enerji ile tarım yapıyoruz. Seramızın etrafında yağmur olukları var. Yağmur oluklarıyla yağmur hasadını yapıyoruz. Yağmur suyunu da değerlendirmiş oluyoruz. İçeride toprak olmadan tarım yapmayı öğreniyoruz. Tarım her yerde oluyor, üretim her yerde oluyor. Bu etkinliğimizi evlerde sürdürmek istiyoruz. Aynı zamanda aile ekonominize de katkı bulunmak istiyoruz. Ne bileyim domatesini, biberinizi, salatalığınız için manava koşmayın artık. Balkonlarınızın bir köşesine ekin. Bu durum çocuklara çok iyi bir örnek olacaktır” diye konuştu.
Çocukların tarımı öğrenmesinde büyük emekler veren Okul Müdürü Evra Seda Satan, “Çocuklarımıza tarım eğitimi vermeye çalışıyoruz. Neden tarım eğitimin çocuklara vermeye çalışıyoruz. Çünkü günümüzde artık şenhir hayatında çocuklar eski bizim geleneklerimizden, örfümüzden, adetlerimizden çok uzak kaldılar. Her şeyi hazır zannediyorlar. Tarım yapmaktaki asıl amacımız çocukları çiftçi yapmak değil. Asıl amacımız üretim sevdası çocuklar yetiştirmek. Domatesi bir günde yetişmediğini çocuk görmeli. Bazı şeylerin emek istediğini, sabır istediğini, çaba istediğini bilmeli. Bunları bilmeden büyüyen çocuklar ne oluyor hiçbir şeyin kadrini, kıymetini bilmiyor. Bu yüzden biz ne yapıyoruz okulumuzda yaklaşık 5 yıldır çocuklara hem toprakta hem topraksız tarım eğitimini veriyoruz. Hobi bahçemizde tıbbı aromatik bitkileri tercih ettik. Bir önceki hobi bahçemizde 5 çeşit tıbbı aromatik bitkimiz vardı. Lavanta, lavantin, mercan köşk, biberiye ve kekik. Çocuklarımız bunların hepsini ürüne çevirdiler. Bunlardan mum yaptık. Sabun yaptık, oda parfümü yaptık, sprey yaptık. Çocuklarımız hem üretti hem hasat etti hem çabaladı, suladı, emek verdi. Bir günde yetişmediğini gördü. Büyüdüğüne sevindi.
Öğrencilerin aldıkları eğitimler sayesinde doğa sevdalısı olduğunu belirten Satan, “Farklı şeylerin üretimine de heves duydular. Bende okulla birlikte tarım yapmaya başladım. Köy kökenli veya doğa kökenli değilim maalesef sormadan öğrendim. Benim elimden çiçek olmaz derdim. Şimdi ise çocuklarımızın elinden de oluyor. Çok güzel şeyler oluyor. Yaptığımız sinek kovucu spreyleri 3 yıl önce Sudan, Somali ve Yemen’e gönderdik. Sıtma ve sinek problemi olan ülkeler vardı. Bunu neden yaptık. Hem çocuk yardımlaşmayı öğrensin hem de 8-9 yaşında yaptığı girişimciliğin 30 yaşında da cesaret etsin. Yurt dışına şu kadar bile bir şey göndermiş olsa ileride ben geriye dönüp baktığımda ben bunu yapmıştım deyip tekrar tekrar yapsın. Hem üretim sevdalısı hem de girişim sevdalısı çocuklar yetiştirmek amacımız. Belirli bir müfredat var. Biz bu müfredat ile yetinmeyip müfredatın yanında artı olarak ne kazandırabiliriz onun derdindeyiz. Biz burada hayata dair ne gösterirsek çocuklarımıza maksimum düzeyde göstermenin derdindeyiz. Topraklı tarım bu yüzden var” dedi.
Topraklı tarımın yanında topraksız tarımı da öğrettiklerini açıklayan Satan, “Bunun yanında topraksız tarım yapmayı da öğretiyoruz. Çocuklar soruyor. Müdüre abla dünyada sudan sonra en çok toprak var. Bu kadar toprak varken kalkıp bize neden topraksız tarımı anlatıyorsunuz diyorlar. Neden topraksız tarım. Bir kere bilenler bilir. 1950’li yıllardan beri marşal yardımlarından sonra topraklarımız kimyasallar maalesef kirleniyor. Bilinçsiz kullanılan gübreler, tohumlar, eksoz dumanları, havadaki bazı gazlar topraklarımızı mahvediyor. Bundan 50 yıl önceki ne lezzeti alabiliyoruz ne minareli alabiliyoruz. Allah korusun bugün bile 2022 yılındayız. Bugün bile böyleyken ileride bir nükleer saldırı bütün toprakları mahvedebilir. Bizim başımıza pandemi geldi. Yarın ne olacağı belli değil. Onun için çocuklar toprak bile olmazsa tarım yapmaya devam etsin. Topraksız tarımı nerede yapıyoruz seramızda. Güneş enerji panelimiz artı rüzgar tribünümüz var. Sıfır enerji ile tarım yapıyoruz. Seramızın etrafında yağmur olukları var. Yağmur oluklarıyla yağmur hasadını yapıyoruz. Yağmur suyunu da değerlendirmiş oluyoruz. İçeride toprak olmadan tarım yapmayı öğreniyoruz. Tarım her yerde oluyor, üretim her yerde oluyor. Bu etkinliğimizi evlerde sürdürmek istiyoruz. Aynı zamanda aile ekonominize de katkı bulunmak istiyoruz. Ne bileyim domatesini, biberinizi, salatalığınız için manava koşmayın artık. Balkonlarınızın bir köşesine ekin. Bu durum çocuklara çok iyi bir örnek olacaktır” diye konuştu.
