ABD'de ek mali teşvik beklentileri katalizörlüğü

*Yeşil ok olumluyu kırmızı ok olumsuzu göstermektedir.

ABD'de ek mali teşvik beklentileri katalizörlüğünde piyasalardaki iyimserlik devam ediyor. S&P500 ve Nasdaq endeksleri dün tekrar 50 günlük hareketli ortalamasının üzerinde kapatırlarken, bu sabah Asya'da pozitif hava var.  Diğer yandan, ABD 10 yıllık tahvil faizindeki sert yükseliş ile Dolar endeksinin (DXY) eylül ayından başlayan yükseliş trendinin ve aylık ortalamasının altına gerilemesi risk alma iştahının devamı açısından olumlu sinyaller. Yurtiçinde ise atılan normalleşme adımlarının özellikle CDS, faiz ve hisse piyasasında etkisini göstermeye devam ettiğini izliyoruz. Dün 507 baz puana kadar düşen 5 yıllık CDS'imiz tahminen psikolojik 500 seviyesinin altına gerileyerek BIST100 tarafında ralli havasının devam etmesine öncülük edebilir. Endekste hedef olarak 1.182 seviyesi izlenebilir.

 
       

 

MAKROEKONOMİ

        
ISM hizmet endeksinin beklentilerden güçlü gelmesi, Trump'ın hastaneden taburcu edilmesi ve ABD'de yeni teşvik paketine yönelik artan iyimserliğin etkisiyle bugün risk iştahı olumlu seyrediyor. Avustralya Merkez Bankası politika faizini %0,25 seviyesinde sabit bıraktı. Teşvik paketinin iyimserliği, Meksika Körfezi'ne yönelen fırtına ve Norveç'te petrol işçilerinin grevi ile petrol fiyatlarında toparlanma görüyoruz.

Bugün ABD tarafında, TSİ 15.30'da ağustos ayı dış ticaret dengesi verisi açıklanacak. Dış ticaret açığının ağustosta 66,2 milyar USD'ye gelmesi bekleniyor. Temmuz ayı dış ticaret açığı 63,6 milyar USD'ydi ki bu rakam da 2008'den beri görülen en büyük rakamdı. Bu arada ülkede ihracat ve ithalat seviyeleri halen salgın öncesi seviyelerine ulaşabilmiş değil. Öte yandan TSİ 17'de ağustos ayı JOLTS açılan iş sayısı verisi takip edilecek. Ayrıca TSİ 17.30'da Fed Başkanı Jerome Powell, ABD Ulusal İş Ekonomisi Derneği'nin yıllık toplantısında bir konuşma yapacak. Öte yandan, TSİ 19'da Philadelphia Fed Başkanı Patrick Harker'ın konuşması da izlenecek.

Avrupa tarafında, TSİ 16'da ECB Başkanı Christine Lagarde'ın ve ECB Başkan Yardımcısı Valdis Dombrovskis'in konuşmaları ile TSİ 18.30'da ECB Baş Ekonomisti Philip Lane'nin konuşmaları takip edilecek. Ayrıca bugün TSİ 15'te Uluslararası Para Fonu Başkanı Kristalina Goergieva'nın konuşması izlenecek.

Yurt içi tarafta ise, TSİ 14.30'da eylül ayı reel efektif döviz kuru endeksi verisi takip edilecek. Reel efektif döviz kuru endeksi, TÜFE bazında ağustos ayında bir önceki aya kıyasla 4,6 puan azalarak 63,71'e düşmüştü. Eylül ayında artan döviz kurları REDK'ya aşağı yönlü baskı yapacaktır. Pozitif bir nokta olarak eylül ayına ilişkin ISO imalat PMI raporunda ihracatçı firmaların kurun, ihracat pazarlarında kendilerine avantaj yarattığı yorumu yer almaktaydı. Reel efektif döviz kuru endeksi, en yüksek seviyeyi 126,68 seviyesiyle Ağustos 2008'de, en düşük seviyeyi ise 62,58 seviyesiyle Eylül 2018'de görmüştü. Reel efektif döviz kuru endeksleri, ülkemiz fiyat düzeyinin dış ticaret yaptığımız ülkelerin fiyat düzeylerine oranıyla hesaplanmakta olup, yükselmesi ulusal paramızın değer kazandığını, gerilemesi ise değer kaybettiğini göstermektedir. Ayrıca TSİ 10'da TCMB'nin Aylık Fiyat Gelişmeleri Değerlendirmesi yayınlanacak.

Ayrıca Hazine ve Maliye Bakanlığı, bugün 2 tahvil ihalesi gerçekleştirecek. Buna göre, ilk ihalede 4 yıl vadeli Türk lirası Gecelik Referans Faiz Oranı'na (TLREF) endeksli devlet tahvili yeniden ihraç edilecek. İkinci ihalede ise 5 yıl vadeli sabit kuponlu devlet tahvilinin ilk ihracı yapılacak.

TÜFE, %1,3 civarındaki beklentilerden iyi gerçekleşerek aylık bazda %0,97 artış gerçekleştirdi. Giyim ve ayakkabı kaleminde düşüş yaşanması ile ulaştırma kaleminde artışın sınırlı kalması enflasyonun beklentilerden iyi gerçekleşmesini sağladı. Yıllık enflasyon ise son 3 aydır yatay seyretmekte ve %11,75 seviyesinde gerçekleşti. Döviz kuru hareketlerinin yansımasıyla ÜFE enflasyonu ise, ardı ardına iki aydır %2'nin üzerinde aylık artış göstermekte ve eylül ayında %2,65 artışla Mayıs 2019'dan bu yana en yüksek aylık artışını gerçekleştirdi. Yıllık ÜFE, %11,53 seviyesinden %14,33 ile Temmuz 2019'dan bu yana en yüksek seviyeye çıktı. Çekirdek enflasyon ise önceki aya göre yükselişinde hız kesse de artışını sürdürdü ve 29 baz puan artarak yıllık %11,32 seviyesinde gerçekleşti.

                               
Dikkat Çeken Noktalar

Otomobillerde ÖTV düzenlemesi ile ulaştırma kalemi 0,29 puanla TÜFE'ye en yüksek artış yönlü etkide bulundu. Onu kur hareketlerinin yansımasını en belirgin hissettiğimiz kalemlerden biri olan ev eşyası (beyaz eşya, yatak…) 0,23 puanla izledi. Gıda kalemi, ekmek ve tahıl kaynaklı işlenmiş gıda grubunun etkisiyle enflasyonu 0,15 puan yukarı çekti. Eğitimde KDV indirimi de enflasyonu düşüş yönlü etkiledi. Giyim ve ayakkabı kaleminde ise son 3 yılda gözlemlediğimiz üzere mevsimsel olarak eylül ayında gerçekleştirilen yukarı yönlü fiyat ayarlamalarının bu sene gerçekleştirilmediği görülüyor. Ulaştırma hizmetleri kaynaklı olmak üzere hizmet enflasyonundaki ılımlı seyir de enflasyonun beklentilerden iyi gelmesini sağladı. Hizmet enflasyonundaki yavaşlamaya karşın altın hariç dayanıklı temel mallardaki fiyat artışı sürdü. Ana metal sanayi, gıda ürünleri, tekstil ürünleri, fabrikasyon metal ürünleri, kimyasal ile kauçuk ile plastik ürünleri ÜFE'deki aylık değişime etkisi en belirgin olan kalemler oldu. Ekim ayında elektriğe yapılan zammın ise konut kalemi aracılığıyla enflasyona 0,2 puan civarında etkisi olması beklenmekte. Fiyatların genele yayılma derecesi hakkında bilgi veren ve fiyatı artan ürünler ile azalanlar arasındaki yüzde farkı gösteren enflasyon yayılım endeksini incelediğimizde önceki aya göre fiyat artışlarının daha genele yayıldığını gözlemlemekteyiz.

                                  

Dün küresel ölçekte eylül ayı nihai hizmet PMI verileri açıklandı. Öncü açıklanan verilere revizeler olmasına rağmen görünümde değişiklik olmadı. Euro Bölgesi'nde hizmet PMI'lar artan vaka sayısı ve yeniden gündeme gelen  kısıtlamaların etkisiyle daralma bölgesine geçti. İngiltere'de ise hizmet sektörü açısından daha iyi bir görünüm mevcut, hizmet PMI 55,1'den 56,1'e revize edildi. ABD'de daha önce açıklanan IHS Markit hizmet PMI revize edilmedi ve güçlü genişleme bölgesinde gelirken, ISM İmalat Dışı Endekste 56,9'dan 57,8'e yükseldi. Dikkat çekici nokta olarak ise cuma günü hayal kırıklığı yaratan tarım dışı istihdam verisi sonrası, uzun bir aradan sonra hizmet istihdamı alt endeksi genişleme bölgesinde geldi. 

ŞİRKET HABERLERİ 

Karel Elektronik (KAREL, Nötr): ABD merkezli bağlı ortaklığı eZuceInc.şirketinin, stratejik açıdan işlevini tamamlamış olduğu ve maddi açıdan önemli bir beklentisi kalmadığı için kapatılmasına karar verilmiştir. Yapılan planlama ve ABD kanunları gereği tasfiye işleminin Ağustos 2021'de tamamlanması beklenmektedir. eZuceInc.şirketinin kapatılmasının yaratacağı gelir, işlemin tamamlanacağı tarihte netleşecek olup tahmini beklenti 500bin USD civarında olmasıdır. eZuceInc. şirketinin kapanmasının şirket faaliyetleri üzerinde önemli bir etki yaratması beklenmemektedir.

Polisan Holding (POLHO, Nötr): Polisan Holding, 16 Nisan 2019 tarihli özel durum açıklamasında, tarımsal faaliyetlerini, ana iş kollarına yoğunlaşmak amacı ile durdurma kararı aldığını ve bağlı ortaklıklarının mülkiyetinde bulunan Aydın, Manisa ve Balıkesir illerindeki tarım arazilerini satışa çıkardığını duyurmuştu. Bu kapsamda, Polisan Holding'in %100 bağlı ortaklığı Polisan Kimya, Balıkesir ve Manisa illerindeki yaklaşık 3,9mn metrekarelik tarım arazisini 8mn TL (KDV hariç) bedel karşılığında satmak üzere bir protokol imzaladığını duyurmuştur.

SEKTÖR HABERLERİ 

Borsa İstanbul: Sermaye Piyasası Kurulu kararı uyarınca devreye alınan Volatilite Bazlı Tedbir Sistemi (VBTS) kapsamında HURGZ.E ve RTALB.E paylarında 06/10/2020 tarihli işlemlerden(seans başından) 20/10/2020 tarihli işlemlere (seans sonuna) kadar brüt takas uygulanacaktır.

Not: VBTS kapsamında getirilen tedbirler; pazar değişimi ve diğer nedenlerle uygulanacak olan açığa satış ve kredili işlem yasaklarından ve brüt takas uygulamasından ayrı olarak değerlendirilmelidir.

SPK'nın 30/06/2020 tarihli kararı uyarınca Borsa İstanbul A.Ş. Pay Piyasalarında ikinci bir duyuru yapılıncaya kadar BIST-30 Endeksi dışında kalan paylarda açığa satış işlemleri yasaklanmıştır.

Kimya: OYAK, kimya sektöründe faaliyet gösteren şirketlerinden Akdeniz Kimya ile 2013 yılında satın aldığı Avusturyalı Chemson'ı "Akdeniz Chemson" markası adı altında birleştirdi. Şirketten yapılan açıklamada yer alan bilgiye göre; OYAK, Akdeniz Chemson birleşmesi sayesinde yıllık 250,000 ton üretim kapasitesine ulaşacak. Açıklamada, "Böylece beş kıtadaki faaliyetleri ve 110 ülkeye yaptığı satışları ile, 500mn dolarlık satış hacmine ulaşan Akdeniz Chemson, PVC stabilizatörleri alanında dünyanın en büyük şirketi oldu" denildi. OYAK Genel Müdürü Süleyman Savaş Erdem yaptığı yazılı açıklamada, "Bu yeni yapı sayesinde, Avrupa'dan Afrika'ya, Amerika'dan Asya'ya, Ortadoğu'dan Avustralya'ya kadar dünyanın hemen her coğrafyasında faaliyet gösteren bir şirket haline geldik" dedi. Erdem, "Amacımız, üretim, satış ve pazarlama faaliyetlerimizle 750mn dolarlık bir hacim yaratmaktır" ifadelerini kullandı. (: Reuters)

DİĞER ŞİRKET HABERLERİ 

CeoEvent Medya (CEOEM): Şirket tarafından, yurtdışına nitril eldiven satışı gerçekleştirmek üzere, dış ticaret şirketine 3,7mn TL(KDV hariç) tutarında fatura düzenlenmiştir.

Yibitaş Yozgat (YBTAS): 28.08.2020 tarihli kamuoyu açıklamasıyla yaklaşık 3 ay için durdurulacağı bildirilen klinker üretim hattı; üretim planlamasındaki değişiklik nedeniyle 05.10.2020 tarihi itibariyle üretime alınmıştır.

FAİZ PİYASALARI

Pazartesi günü ağırlıklı ortalama fonlama maliyeti %11,32 seviyesinden %11,38 seviyesine yükseldi. TCMB dün geleneksel repo ihalesi açarak piyasayı 10 milyar TL (28 gün, %12,58) fonladı. Merkez Bankası piyasayı toplamda ise 251,4 milyar TL ile 155 milyar TL'si (10 milyar TL 3 aylık,%6,75 + 145 milyar TL 1 aylık,%11,46) repo ihalelerinden karşılanacak şekilde fonladı. Geri kalan tutarın, 75 milyar TL'si BİST'te, 12,5 milyar TL'si BAPP'ta ve diğer geri kalan 8,9 milyar TL TCMB bünyesinde %11,75'ten kullandırıldı.
ABD 10 yıllık hazine tahvillerinin faizi dün güne %0,70 seviyelerinden başlarken, Trump'ın taburcu olacağını açıklaması ve ABD'de salgının olumsuz ekonomik etkilerine yönelik planlanan yeni teşvik paketine ilişkin iyimser beklentilerin etkisiyle risk iştahının artmasıyla gün içerisinde %0,70-%0,78 bandında hareketin ardından, %0,78 seviyesinden günü yükselişle kapattı.

Yurt içi tahvil piyasasında, dün verim eğrisi genelinde faizlerde sınırlı düşüşler gözlendi. Bu kapsamda, günlük bazda kısa vadeli tarafta faizlerde 20 baz puana varan düşüşler gözlenirken, orta ve uzun vadeli tarafta ise faizlerde 5 baz puan civarında düşüşler görüldü.

 

GÜNLÜK ÖZET PİYASA VERİLERİ

Ziraat Yatırım
Hibya Haber Ajansı