(26) Merhum Halil Yurtseven (1928/2017)
36 yıllık meslek hayatımın 10 yılını ilçelerinde, 20 yılını da Manisa merkezde icra
ettim. Manisa’yı sevdim. Manisa’ya hizmet edenleri her zaman takdir ettim.
Unutulanlar, unutanları asla affetmezlermiş. Söz uçar, yazı kalır, düşüncesiyle
ben de gerek hayatta olanlarla gerekse vefat etmiş, Manisa’ya ve Manisalılar
yararına bir çivi çakarak da olsa katkıda bulunan Manisa sevdalılarını
kitaplaştırarak raflarda geleceğe taşımak istedim. Amacım; bu rol model
değerleri gelecek nesillere tanıtıp, onlarda Manisa ve insanlık yararına hayır ve
hizmet imajı uyandırmaktır.
Bu yazımda eserleriyle ve Manisa’ya olan hizmetleriyle Manisalıların yakından
tanıdığı ve benim de Kırkağaç Lisesi’nde iken Kırkağaç’ın duayen
siyasetçilerinden Merhum Kazım Kayadipli ağabeyimin vasıtasıyla tanıdığım
esnaf, siyasetçi, hayırsever, ismiyle müsemma, yurdunu seven “YURTSEVEN”
merhum Halil Yurtseven ağabeyimiz hakkında bildiğim ve hakkında bilinenleri
hafızalarda tazeleyerek geleceğe taşımaktır.
Merhum ağabeyimiz otu kekik, kuşu keklik, dağlık-taşlık bir yöre olan
Aksekilidir. Ülkemizde en çok göç veren ilçelerdendir. Bugün 400.000
Aksekilinin dışarıda yaşadığı söylenir. Onun için ilçeden göç eden Aksekililer otu
kekik, kuşu keklik olan yöreye yerleşmezler. Yerleşenler de tarım ile değil,
ticaretle uğraşırlar. Onun için Aksekililer ticari kabiliyetiyle tanınırlar.
Merhum, İlkokulu beraber okuduğu ve sınıf arkadaşı, çok sevdiği Zeki
Başeskioğlu ile ilkokulu bitirdikten sonra Akseki’den yola çıkarlar, Antalya’da
yolları ayrılır. Zeki Başeskioğlu İstanbul’a giderek Mahmut Paşa’da seyyar şapka
satarak işe başlar ve bugün ülkemizde “Zeki Triko “olarak bilinen ünlü markanın
sahibi olur. Halil Yurtseven de Manisa’ya gelir, pazarlarda kumaş türü öteberi
satmaya başlar. Manisa’yı çok seven Yurtseven, ayakkabıcı babasını ve
yakınlarını da Manisa’ya taşır ve ailece Manisa’ya yerleşirler.
Askerlik dönüşü görücü usulü Suzan Hanımla evlenen Yurtseven, 1952 yılında
büyüklerinin de desteğiyle Uzun Çarşıda manifatura dükkânı açar. Kanının
kaynadığı gençlik döneminde, rahmetli Menderes’e olan sevgisi nedeniyle
Demokrat Parti’ye ve malum 27 Mayıs 60 ihtilalinden sonra da Adalet Partisi’ne
girerek 9 yıl ilçe başkanlığı, 6 yıl da il başkanlığını yürütür. Bu arada Manisa
Ticaret Sanayi Odası Başkan Yardımcısı görevine getirilir. Bu göreve geldikten
sonra arkadaşlarıyla beraber Bursa Ticaret ve Sanayi odasına bir gezi tertip
ederler. Gezi esnasında gördüğü Bursa Organize Sanayi Bölgesinden rahmetli
çok etkilenir. Ve derhal Manisa’ya da bir organize sanayi kurulması için
arkadaşlarıyla beraber Ankara’nın yollarını aşındırır. Bu amaçla rahmetli
Demirel’i defalarca ziyaret ederler. Ama ne var ki Demirel o yıllarda İzmir’in
ünlü siyasetçisi ve Belediye Başkanı Osman Kibar’a söz vermiştir. Demirel,
Osman Kibar’ı ikna etmek şartıyla Manisa’ya organize sanayi kurulması sözünü
verir. Demirel’i ikna eden Halil Yurtseven ve arkadaşları ne var ki zor bir insan
olan Osman Kibar’ın da olur ve onayını da almak zorundadırlar. Halil
Yurtseven,saygılı, sempatik olağan tavırlarıyla Osman Kibar’ı ikna ederek
Manisa Organize Sanayinin kurulmasına start verilir. Manisa’yı harekete
geçiren merhum, temel atma törenine çağrılan Osman Kibar’ı İzmir’den
Manisa’ya kadar ucu bucağı görünmeyen bir konvoyla Manisa’ya getirir ve
bugünkü Manisa Organize Sanayinin temeli atılır. Yine Manisa Organize Sanayi
ile birlikte bugün binlerce esnafın ve ustanın ekmek kapısı olan Kenan Evren
Küçük Sanayi sitesinin yapımında, Manisa’ya kalıcı hizmetler bırakan rahmetli
Hasan Türek, Mustafa Çapra, Hasan Soytürk, Dilaver Vardarer,Hüseyin Balatlı,
İbrahim Arusan, Osman Nuri Şener, Ümit Canuyar, Güngör Çalışır, İsmail
Kahraman, Cengiz Yurdabekçi, Yılmaz Volkan ve Cemal Özer beyler ile birlikte
emeği vardır. Başlangıçta 11 fabrika ile başlayan Manisa Organize Sanayi ve
sonrasında yapılan Kenan Evren Küçük Sanayi siteleri bugün Manisa'da binlerce
ailenin ekmek kapısıdır
1976 yılında yapılan seçimlerde 5. Dönem milletvekili olarak meclise giren Halil
Yurtseven parti farkı gözetmeksizin herkese yardımcı olmaya çalışmış, özellikle
de MOS Bölgesi ile Kenan Evren Sanayi sitesinin güçlenmesi için çok büyük
çabalar sarf etmiştir. Bunu bilen MOSB yöneticileri Yurtseven’in bu fedakâr
çalışmalarına vefa göstererek 1977 yılında MOS Bölgesinde bir caddeye
merhumun ismini vermişlerdir.
Özellikle Kırkağaç’ta görev yaparken Demirel’in seçim mitinginde, mitinge
katılanlarla benim de şahit olduğum bir olayı da burada vurgulamak istiyorum.
Coşkulu seçim mitinginde kürsüye çağrılan Demirel, yanına her iki merhum
Kazım Kayadipli ile Halil Yurtseven’i de Kürsüye çıkararak “Benim yorganıma
güve getirmeyen iki dostum. Her ilde böyle iki dostum olsa benim sırtım yere
gelmez.” diye takdim etmişti. Gerçekten de Demirel bu sözünde çok samimiydi.
Her ikisi de siyaseti kendileri için değil, devleti ve yöresi için yapanlardandı.
Nitekim Mensubu olduğu partinin uzun yıllar ilçe ve il başkanlığı görevlerini
yürüten Halil YURTSEVEN, 1976 yılında Manisa Milletvekili olarak Meclis’e
girince sempatik ve doğal davranışlarıyla edindiği çevre sayesinde Ankara’dan
geçici olarak temin ettiği dozerler ve kamyonlarla yolları olmayan Yuntdağı
köylerine yollar yaptırmıştır. Yuntdağı köylülerinin günü birlik Manisa ovasına
çalışmaya gelmelerini sağlayarak ekonomik açıdan gelişmelerine katkıda
bulunmuştur
Merhum ağabeyimiz, milletvekilliğinden sonra siyaset yaptığı ilde oturan ve
sokağında gezen, unutulmayan milletvekillerinden biridir.
1980 sonrası siyaseti bırakan merhum, bütün partilere eşit mesafede durarak
gençlere siyasi tecrübelerini anlatarak birikimlerini gençlerle paylaşmıştır.
Siyasi çalışmaları ve ticaretinin yanında “Veren el, alan elden üstündür.”
Anlayışı ile hayır işlerinden de geri kalmayan merhum sırasıyla:
1- İmam – Hatip Lisesinin inşası için arsa teminiyle ve inşaatıyla bizzat
yakından ilgilenmiş, 10 sene, bu okulun Yaptırma ve Yaşatma
Derneği'nin yöneticiliğini yapmıştır. Daha sonra bilfiil siyasete atılınca bu
görevinden kendi isteği ile ayrılmıştır.
2- Merkeze bağlı Barbaros Mahallesinde eşi Suzan YURTSEVEN adına
yaptırdığı “Suzan Yurtseven Sağlık Ocağı”,
3- Yine Akmescit Mahallesinde Rahmetli ağabeyi Mustafa YURTSEVEN'in
eşi, yengesi Güzide YURTSEVEN adına yaptırdığı “Güzide Yurtseven
Sağlık ocağı”
4- Rahmetli ağabeyi Mustafa YURTSEVEN'e ait Muradiye Camii'nin
yanındaki dört katlı binayı, Diyanet Vakfına, Kız Kur’an Kursu olarak
vakfetmesi,
5- Çarşı merkezindeki birer daireyi yine rahmetli eşi Suzan YURTSEVEN
adına Türk Silahlı Kuvvetleri Güçlendirme Vakfı ile Şehit Polis aileleri
adına Manisa Emniyet Müdürlüğü vakfına bağışlaması. Aynı zamanda
kendisi de bu vakfın uzun yıllar II. Başkanı ve sonra da Onursal başkanı
olarak görev yapması,
6- İçindeki okuma özlemi nedeniyle Lütfi Kırdar meydanında kendi adına
yapıp, Milli Eğitime teslim ettiği Manisa'nın mimarî açıdan en görkemli
okullarından biri olan “Halil Yurtseven İlkokulu”
7- Üniversitede okuyan yoksul aile çocuklarına yardımlarıyla destek olması,
Manisa'da hayırsever ve eğitim sever kişiliğiyle temayüz eden Halil YURTSEVEN,
cömertçe yaptığı vakıf ve bağışlarla Manisa’da iz bırakan bir büyüğümüzdür.
Ülkesine ve yöresine olan hayırlı hizmetlerinin karşılığında aldığı teşekkür ve
takdir belgeleri yanında, devletimiz de duyarsız kalmayarak merhum
ağabeyimize
1- TBMM tarafından “ÜSTÜN HİZMET ÖDÜLÜ “
2- Cumhurbaşkanlığı tarafından da “ŞÜKRAN PLAKETİ” takdim
edilmiştir.
Bildiklerimin yanında bir de rahmetliyi dostlarına sordum.
Güngör Çalışır: “Halil Yurtseven Manisa’da dürüstlükte, ticarette, siyasette
sembol isimlerden biridir. İl Genel Meclisi dahil siyasetin bütün kademelerinde
bulunmuştur. İl başkanı seçildiğinin ilk yönetim kurulu toplantısında bizlere
‘Arkadaşlar il başkanı olarak düşündüklerimi ve prensiplerimi sizlerle
paylaşmak istiyorum
1- Hiçbirimiz banka kredisi kullanmayacak. İhtiyacı olan
arkadaşlarımızın bu ihtiyacınıkendi aramızdan karşılayacağız.
2- Yönetimden hiç kimse parti kimliğini ve kartvizitini kullanarak
kamu kurum ve kuruluşlarıyla iş yapmayacak.
3- Hiç kimse olmayacak işleri için parti kimliğini kullanarak devlet
memurundan bir iş talep etmeyecek. Partimize ve parti
kimliğimizden dolayı bize sıkıntı çıkaran devlet memuru olursa bu
tür kişilere karşı kişisel değil, yönetime getirerek buradan
çözümlemeye çalışacağız. Bu şartlarda yönetimde kalmak isteyen
arkadaşlarım varsa onlarla çalışmaya hazırım. Ama bu
prensiplerimin dışında davranacak arkadaşlarım varsa, baştan bu
arkadaşlarla yolumuzu ayırmakta yarar var.” dedi. Merhum
ağabeyimizin bu ikazları hala daha dün gibi kulaklarımda çınlamaktadır.
Tek kelime ile dürüstlük abidesi bir büyüğümüzdü.
Faruk Saydam: Halil Yurtseven 65 yıllık dostum ve ağabeyim olarak, esnaflıktan
gelen kıvrak zekası ve ikna kabiliyeti ile köylülerin ve çiftçilerin yakından
tanıdığı ve onların dertleriyle dertlenen bir halk adamı idi.Manisa’da kazanıp,
kazancından hayır ve hasenatını cömertçe Manisa’ya harcayan hatırnaz vefalı
bir büyüğümüzdü. İnsanların sevinçli ve üzüntülü günlerinde hep yanında
olmaya çalışırdı. Sünnet ve evlilik düğünlerini hiç kaçırmazdı. Siyasetinde de
ticaretinde de dürüstlüğü ile temayüz etmiş bir büyüğümüzdü. Tek kelime ile
bizim kuşağın rehberiydi. Allah kendisinden razı olsun.
İnsanların arkasında bırakabileceği en büyük servet, temiz ve lekesiz bir isimmiş.
Halkın razı olduğundan Rabbim de razı olurmuş. Ticaretiyle, siyasi
çalışmalarıyla, devletin katında, halkının gönlünde yer tutan, merhum
ağabeyimiz, arkasında Manisa’ya, evlatlarına ve torunlarına gurur
duyabilecekleri bir isim bırakmıştır. Ruhu şad olsun, mekânı cennet olsun.
Amin… www.kadirkeskin.net